Vì sao 2 thương binh chưa di dời khỏi chung cư Trúc Giang?

Ông Lã Trọng Loan (sinh năm 1940, thương binh hạng 3/4, nhiễm chất độc màu da cam) và ông Đào Duy Đát (sinh năm 1954, thương binh hạng 4/4) hiện cùng ở tại chung cư Trúc Giang, Phường 13, Quận 4, TPHCM.

Năm 2005, 2 thương binh nói trên và 4 hộ gia đình chính sách được UBND Quận 4 tổ chức Lễ bàn giao nhà tình nghĩa là các căn hộ ở tầng trệt chung cư Trúc Giang. Tuy nhiên, theo hồ sơ, nhà tình nghĩa mà UBND Quận 4 tiến hành bàn giao thực tế là gầm cầu thang chung cư được cải tạo thành căn hộ và Công ty Dịch vụ Công ích Quận 4 ký hợp đồng cho các hộ chính sách thuê.

Do hoàn cảnh khó khăn, không thể mua được một căn nhà hay mảnh đất mới, ông Lã Trọng Loan và ông Đào Duy Đát đã làm đơn gửi các cơ quan chức năng có thẩm quyền xin được mua căn hộ đang ở thuê theo diện chính sách.

Quá trình kiến nghị đến ngày 4/4/2008, UBND TPHCM có văn bản chấp thuận giải quyết bán nhà cho 6 hộ dân đang thuê tại chung cư Trúc Giang theo giá bảo tồn vốn nhà nước. Theo 2 thương binh thì khi có văn bản chấp thuận của UBND TPHCM, các hộ dân này cũng không biết giá bán ra sao và cũng không thấy cơ quan chức năng có thẩm quyền liên hệ trao đổi để làm thủ tục mua nhà. Các hộ dân tiếp tục kiến nghị lên UBND Quận 4, Sở Xây dựng, UBND TPHCM, HĐND TPHCM đề nghị giải quyết đơn xin mua nhà theo diện chính sách.

"Chúng tôi kiến nghị nhiều lần sau đó đã trực tiếp tiếp xúc, gặp gỡ bà Phạm Phương Thảo là ĐBQH, Chủ tịch HĐND TPHCM lúc bấy giờ. Bà Phạm Phương Thảo cũng đã trực tiếp có văn bản gửi UBND TPHCM và xuống thăm chúng tôi 2 lần và thông tin rằng sẽ có ý kiến về việc đề nghị UBND TPHCM giải quyết bán nhà cho chúng tôi", ông Lã Trọng Loan nói.

Đến ngày 20/8/2015, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Hữu Tín ký quyết định bán nhà cho ông Lã Trọng Loan và ông Đào Duy Đát. Theo quyết định, ông Lã Trọng Loan được mua căn hộ với giá gần 590 triệu đồng và ông Đào Duy Đát được mua với giá hơn 430 triệu đồng. Tuy nhiên, vì giá bán quá cao, 2 thương binh đã làm đơn kiến nghị xin giảm giá theo diện chính sách.

Ngày 22/12/2015, Văn phòng Chính phủ có Văn bản số 10680/VPCP-KTN, truyền đạt ý kiến chỉ đạo của nguyên Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải với nội dung: "… UBND TPHCM tiếp thu ý kiến của Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính… để áp dụng bảng giá đất do UBND TPHCM ban hành năm 2014 để tính tiền sử dụng đất khi bán nhà ở cũ thuộc sở hữu nhà nước đối với các trường hợp đã nộp đơn mua nhà ở từ ngày 06/6/2013 đến trước ngày 01/01/2015… đồng thời cần rút kinh nghiệm về việc chậm giải quyết việc bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước trên địa bàn TPHCM".

Theo bảng giá đất do UBND TPHCM ban hành năm 2014, hộ ông Loan sẽ được mua nhà với giá hơn 210 triệu đồng và hộ ông Đát là hơn 160 triệu đồng. Theo ông Đào Duy Đát, ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ rất rõ nhưng không hiểu vì sao cơ quan chức năng của TPHCM không giải quyết và cũng không hướng dẫn, xử lý hồ sơ mặc dù quyết định bán nhà đã ban hành và giá bán đã được Phó Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo.

Hai thương binh tiếp tục kiến nghị thì đến ngày ngày 17/10/2017, Văn phòng Chính phủ tiếp tục có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của nguyên Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng với nội dung: "UBND TPHCM tiếp thu ý kiến của Bộ Xây dựng… để tính giá bán nhà ở cũ thuộc sở hữu nhà nước cho các hộ chung cư Trúc Giang và các trường hợp tương tự (trường hợp thuộc diện đối tượng người có công với cách mạng, chưa được hưởng chính sách nhà ở, đất ở, có đơn mua nhà trước ngày 6/6/2013), được áp dụng đơn giá đất năm 2014 do UBND TPHCM ban hành".

Theo văn bản nói trên, 2 thương binh đủ điều kiện được giải quyết hồ sơ mua nhà theo giá đất năm 2014 và Công ty Dịch vụ công ích Quận 4 cũng ban hành văn bản xác nhận 2 thương binh đủ điều kiện. Tuy nhiên, năm 2017, chung cư Trúc Giang xuống cấp loại D theo kết quả kiểm định của Sở Xây dựng. Sở Xây dựng đã có văn đề xuất 2 phương án, cụ thể: Phương án 1, đề xuất UBND TPHCM chấp thuận chủ trương tiếp tục giải quyết bán nhà thuộc sở hữu nhà nước và cấp giấy chứng nhận cho các hộ diện chính sách cư ngụ tại chung cư Trúc Giang với giá bán quy định Nghị định số 99/2015/NĐ-CP của Chính phủ…; Phương án 2, ….về phương án bồi thường tái định cư đối với 6 hộ đang thuê nhà ở cũ thuộc sở hữu nhà nước nêu trên cần được xem xét là trường hợp đủ điều kiện mua theo Nghị định số 34/2013/NĐ-CP của Chính phủ, được áp dụng đơn giá đất năm 2014 được ban hành kèm theo Quyết định số 60/2013/QĐ-UBND của UBND TPHCM.

Sau khi có văn bản của Sở Xây dựng, UBND Quận 4 đã kiến nghị thực hiện phương án 2 và theo đó Sở Xây dựng kiến nghị UBND TPHCM thực hiện phương án 2. Ngày 4/10/2018, UBND TPHCM có Văn bản số 10909/VP-ĐT về việc giải quyết hồ sơ bán nhà thuộc sở hữu nhà nước cho các hộ diện chính sách cư ngụ tại chung cư Trúc Giang gửi Sở Xây dựng, UBND Quận 4 và Công ty Dịch vụ công ích Quận 4. Theo đó, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Trần Vĩnh Tuyến chỉ đạo chấp thuận chủ trương tạm hoãn việc giải quyết hồ sơ bán nhà ở cũ thuộc sở hữu nhà nước cho 6 hộ dân cư ngụ tại tầng trệt chung cư Trúc Giang, Quận 4 do công trình thuộc diện nhà chung cư nguy hiểm cần phải di dời, phá dỡ khẩn cấp theo quy định…, vận động nhân dân chấp hành và cam kết giải quyết chính sách theo đúng quy định Nhà nước.

Hai thương binh cho biết là sau khi có văn bản của UBND TPHCM, 2 thương binh đều chấp hành thực hiện việc tạm ngưng giải quyết hồ sơ bán nhà và đề nghị phía cơ quan chức năng cam kết sau khi chung cư Trúc Giang xây dựng mới xong thì tiếp tục giải quyết hồ sơ bán nhà nhưng thực tế là kể từ thời điểm có văn bản 10909/VP-ĐT đến nay, không cơ quan nào cam kết việc tiếp tục giải quyết hồ sơ bán nhà sau khi chung cư Trúc Giang xây dựng xong.

"Chúng tôi là thương binh, cả thời trai trẻ đã cống hiến cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc của đất nước. Khi nước nhà thống nhất, tôi là một trong những người đầu tiên tiếp quản Quận 4, rồi chuyển ngành sang công tác bên công an. Tôi chưa được hưởng chính sách gì về nhà ở, hoàn cảnh hết sức khó khăn, 2 vợ chồng đều lớn tuổi, con thì đồng lương thấp, rất khó khăn về nhà ở. Khi UBND TPHCM có quyết định bán và 2 Phó Thủ tướng chỉ đạo tính theo giá năm 2014 tôi rất vui mừng. Nhưng chung cư xuống cấp tạm ngưng giải quyết hồ sơ thì cần phải cam kết sau khi xây dựng xong tiếp tục giải quyết cho tôi. Tôi đã 83 tuổi rồi, thời gian không còn dài mà cơ quan chức năng không cam kết lỡ tôi không còn nữa thì sao đây, ai giải quyết quyền lợi cho gia đình tôi, vợ con tôi", ông Lã Trọng Loan nói.

Còn ông Đào Duy Đát thì cho hay: "Năm 2017 chung cư xuống cấp, nhưng Sở Xây dựng vẫn kiến nghị bán cho chúng tôi nhưng UBND Quận 4 lại kiến nghị không bán. Nhiều năm qua chung cư không có nhà đầu tư, giờ chính quyền không cam kết, một mực vận động chúng tôi di dời thậm chí UBND Quận 4 còn ban hành thông báo cưỡng chế thì thử hỏi chúng tôi đi đâu, về đâu trong khi chúng tôi là đối tượng chính sách và khi quyền lợi chưa được đảm bảo. Chúng tôi luôn chấp hành nhưng UBND TPHCM chỉ đạo cam kết thì Sở Xây dựng, UBND Quận 4, Công ty Dịch vụ Công ích Quận 4 lại không cam kết, không thực hiện. Vợ tôi thì tâm thần, con cái tôi thì công ăn việc làm không ổn định, bản thân tôi vẫn phải đi làm bảo vệ để nuôi gia đình… thử hỏi bây giờ đi rồi sau này ai đảm bảo chúng tôi sẽ được trở về nếu không có cam kết".

Trước việc cơ quan chức năng không cam kết việc tiếp tục giải quyết hồ sơ bán nhà sau khi chung cư Trúc Giang xây dựng xong, 2 thương binh đã có đơn kêu cứu gửi các cơ quan trung ương, Ban Dân nguyện Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thành ủy, UBND TPHCM, Đại biểu Quốc hội đồng thời phản ánh đến hệ thống phản ánh kiến nghị của Chính phủ.

"Ngày 6/5/2020, tôi và anh Lã Trọng Loan đã gửi kiến nghị lên hệ thống của Chính phủ. Nhận được sự quan tâm của Chính phủ, những kiến nghị của chúng tôi được chuyển về UBND TPHCM xem xét, giải quyết. Sau đó UBND TPHCM gửi về UBND Quận 4. Ngày 10/6/2020, UBND Quận 4 có văn bản trả lời chung cư xuống cấp theo kiểm định nên tạm hoãn giải quyết hồ sơ bán theo chỉ đạo của nguyên Phó Chủ tịch UBND TPHCM Trần Vĩnh Tuyến. Thế nhưng, trong văn bản Phó Chủ tịch UBND TPHCM yêu cầu cam kết thì UBND Quận 4 lại không hề nhắc tới. Thậm chí văn bản còn nêu nếu chúng tôi vẫn có nhu cầu tái định cư tại chỗ sau khi chung cư xây dựng mới thì kiến nghị Sở Xây dựng giải quyết. UBND Quận 4 trả lời như vậy là không thỏa đáng vì chúng tôi đã được bán rồi, giờ chỉ giải quyết hồ sơ bán và khi tạm hoãn giải quyết hồ sơ thì phải cam kết như chỉ đạo nhưng UBND Quận 4 đã né tránh vấn đề này", ông Đào Duy Đát nói.

Sau khi đơn của 2 thương binh gửi đi, nhận được đơn nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang có thư chuyển đơn đến UBND TPHCM. Ngày 7/12/2020, Văn phòng UBND TPHCM có văn bản giao Sở Xây dựng nghiên cứu đơn, tham mưu đề xuất UBND TPHCM theo quy định trước ngày 30/12/2021.

Ngày 17/12/2020, Thanh tra Bộ Quốc phòng đã có văn bản báo tin cho ông Loan và ông Đát về việc chuyển đơn đến UBND TPHCM xem xét, giải quyết. Ngày 21/12/2020, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Trần Thị Dung đã ký văn bản chuyển đơn kêu cứu của hai ông đến Ủy ban các vấn đề về Xã hội của Quốc hội. Ngày 08/12/2021, ông Dương Văn Thăng, Phó Chánh án TANDTC, Chánh án TAQSTW, Đại biểu Quốc hội đơn vị TPHCM đã có Phiếu chuyển đơn của 2 CCB tới Chủ tịch UBND TPHCM để xem xét, giải quyết.

Ngày 10/2/2022, Ban Tiếp công dân Văn phòng UBND TPHCM có văn bản gửi Văn phòng UBND thành phố kiến nghị lãnh đạo Văn phòng UBND thành phố xem xét, chỉ đạo Phòng Đô thị rà soát vụ việc trình UBND thành phố xem xét, giải quyết theo quy định.

Tuy nhiên đến nay, vẫn chưa có cơ quan nào đứng ra thực hiện cam kết sẽ giải quyết hồ sơ cho 2 thương binh sau khi chung cư Trúc Giang được xây dựng mới. Hai thương binh cho biết thêm, trong các cuộc tiếp xúc với lãnh đạo UBND Quận 4, Bí thư Quận ủy Quận 4 thì 2 ông đều kiến nghị việc cam kết nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả. Hai thương binh cũng đã có nhiều đơn gửi Thành ủy, UBND TPHCM và đề nghị gặp lãnh đạo Thành ủy, UBND TPHCM.

Thực tế cho thấy, quyết định bán nhà cho 2 thương binh đã được ban hành và đang có hiệu lực pháp luật. Về giá bán nhà, đã có ý kiến chỉ đạo của 2 Phó Thủ tướng Chính phủ thực hiện tính giá bán theo giá đất năm 2014.

Nguyện vọng được mua nhà ở theo diện chính sách của các thương binh Lã Trọng Loan và Đào Duy Đát là chính đáng, phù hợp với quy định của pháp luật. Do chung cư xuống cấp, mất an toàn, việc giải quyết hồ sơ mua bán phải tạm dừng. Hiện 2 thương binh nói trên chỉ yêu cầu cơ quan chức năng của Quận 4 thực hiện cam kết tiếp tục giải quyết hồ sơ sau khi chung cư được xây dựng mới. Đó là lý do mà đến thời điểm này hai ông chưa di dời khỏi chung cư, chấp nhận nguy hiểm khi chung cư đã xuống cấp.

Ngọc Tấn